ROBIĄC UŻYTEK. ŻYCIE W CZASACH POSTARTYSTYCZNYCH SKŁADA SIĘ Z WYSTAWY ORAZ PROGRAMU PUBLICZNEGO, W KTÓRYCH BIERZE UDZIAŁ PONAD STU UCZESTNIKÓW

Biennale de Paris XV

Biennale de Paris XV

Okładka XV BIENNALE DE PARIS, Quinzième Édition (15. edycja), 2007

Biennale Paryskie (Biennale de Paris) zostało założone w 1959 roku z inicjatywy ówczesnego ministra kultury André Malraux, w celu promowania młodej międzynarodowej sztuki. Do 1985 roku biennale odbywało się regularnie, później z powodu konkurencji ze strony innych cyklicznych wystaw i rynku, zostało ono zawieszone. W 2004 roku odbyła się nieudana próba jego reaktywacji (14. edycja).
15. edycja Biennale de Paris odbyła się bez pozwolenia, a początkowo nawet i wiedzy oficjalnych organizatorów, co doprowadziło do procesu sądowego przeciwko samozwańczym jego reaktywatorom, zakończonego za porozumieniem stron. Zespół biennale, którego członkiem był m. in. Stephen Wright, autor przywoływanej niejednokrotnie na wystawie książki W stronę leksykonu użytkowania, mierzył się z pytaniem: ile można „odjąć” z dzieła sztuki, by wciąż można było uznać je za sztukę? Użyto nazwy i (przygasłej) sławy Biennale de Paris, by dokonać radykalnej operacji na formacie wystawy. Projekt zbudowany był na dekonstrukcji trzech istotnych gmachów pojęciowych, które pozwalają na dostęp i „rozpoznanie” zinstytucjonalizowanej sztuki, jakimi są materialność dzieła, autorstwo oraz publiczność. Prace prezentowane podczas dwóch lat trwania biennale (2006-2008) oparte były na nieobecności co najmniej jednego z tych elementów: mogły one więc być niematerialne, niedostępne dla publiczności, a autor mógł być nieznany lub nieujawniony. Podczas trwania biennale „zaprezentowano” około stu projektów, w tym aż dwadzieścia dziewięć poza granicami Francji. Ostateczną (i często jedyną) ich manifestacją jest książka podsumowująca projekt, prezentowana na wystawie.
Doświadczenie „porwanej” edycji Biennale de Paris miało duży wpływ na jego dalszy rozwój, odtąd wystawa koncentruje się na takich zagadnieniach jak „sztuka niewidzialna” czy „sztuka nieartystyczna”.

 

Raport prezentowany na wystawie stanowi pojedynczy egzemplarz XV BIENNALE DE PARIS, opublikowany w 2007 r. i wypożyczony Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie na czas wystawy dzięki uprzejmości Stephena Wrighta.