ROBIĄC UŻYTEK. ŻYCIE W CZASACH POSTARTYSTYCZNYCH SKŁADA SIĘ Z WYSTAWY ORAZ PROGRAMU PUBLICZNEGO, W KTÓRYCH BIERZE UDZIAŁ PONAD STU UCZESTNIKÓW

Stojący mężczyzna

Erdem Gündüz
Stojący mężczyzna

„Stojący mężczyzna” Erdem Gündüz na placu Taksim w Stambule, czerwiec 2013, zdjęcie dzięki uprzejmości PAP, EPA i Vassila Doneva

17 czerwca 2013 roku na Placu Taksim w Stambule samotna postać stanęła nieruchomo w ciszy przed portretem założyciela nowoczesnego, świeckiego państwa tureckiego, Mustafy Kemala Atatürka. Był to akt pokojowego protestu przeciwko rządom prezydenta Erdoğana. Wieść o proteście rozeszła się lotem błyskawicy w mediach społecznościowych – od razu pojawiły się hashtagi #Duranadam, #standingman, które gwałtownie zyskiwały na popularności, stanowiąc inspirację dla kolejnych podobnych działań na Placu Taksim oraz w całej Turcji. W obliczu zdławienia przez policję demonstracji antyrządowych w 2013 i 2014 roku, wskutek czego zginęło 11 osób, a ponad 8000 zostało rannych, bierny charakter tej demonstracji wzbudził ogromny podziw w mediach i wśród innych protestujących.

Jak się później okazało, „stojący mężczyzna” to Erdem Gündüz – uznany miejscowy artysta-performer oraz choreograf zajmujący się tańcem i teatrem (patrz: współczynnik sztuki). W dowód uznania za akcję „stojącego mężczyzny”, Gündüz został uhonorowany Nagrodą Praw Człowieka im. Vaclava Havla przyznawaną kreatywnym dysydentom (patrz: skala 1:1). Nagrodzono także rosyjską grupę punkową Pussy Riot.

Raport prezentowany na wystawie obejmuje fotografię „stojącego mężczyzny”, Erdema Gündüza, wykonaną na Placu Taksim w czerwcu 2013 roku, którą Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie pokazuje w czasie trwania wystawy na zasadzie wolnej licencji.